بورسیت یا التهاب بورس تروکانتر (Trochanteric Bursitis)
بورسیت تروکانتر از علل شایع درد لگن است و به معنی التهاب بورس روی تروکانتر بزرگ بوده و می تواند موجب احساس درد در قسمت خارجی لگن شود.
آناتومی
بورس ها کیسه هایی با دیواره بسیار نازک هستند. در بدن انسان این کیسه ها در بین بافت هایی قرار می گیرند که روی یکدیگر حرکت کرده و می لغزند. وظیفه این کیسه ها تسهیل حرکت و لغزیدن این بافت ها در کنار یکدیگر است. در حالت عادی داخل این کیسه ها مایع لغزنده ای وجود دارد که موجب می شود دو سطح روبروی بورس روی یکدیگر بلغزند. بورس ها بیشتر در اطراف مفاصل قرار دارند. التهاب بورس را بورسیت Bursitis می گویند.
برجستگی بزرگ استخوانی در سمت خارجی مفصل ران در ناحیه لگن وجود دارد که به آن تروکانتر بزرگ Greater trochanter می گویند. این برجستگی استخوانی محل اتصال عضلات مهمی در ناحیه لگن هستند. عضلات پشت باسن که به آنها عضلات گلوتئال می گویند از طریق تاندون خود به تروکانتر بزرگ می چسبند. در هنگام فعالیت عضلات گلوتئال تاندون آنها روی برجستگی تروکانتر بزرگ حرکت میکند و این حرکت و سایش میتواند در کارکرد عضله مانع ایجاد کند. به همین خاطر بین تاندون عضلات گلوتئال و برجستگی استخوانی تروکانتر بزرگ یک بورس وجود دارد که موجب میشود تاندون و استخوان راحت تر روی بکدیگر بلغزند و حرکت کنند و به آن بورس تروکانتر بزرگ می گویند. گاهی اوقات این بورس ملتهب می شود و التهاب آن را بورسیت تروکانتر می گویند. در ناحیه لگن بورس های متعددی وجود دارد ولی مهمترین آنها که میتواند موجب احساس درد کند همین بورس تروکانتر است.
علل بروز التهاب در بورس تروکانتر
- ضربه به بورس. بطور مثال وقتی روی شانه زمین میخوریم اولین جایی از کنار لگن که با زمین برخورد میکند معمولا برجستگی تروکانتر بزرگ است و این ضربه میتواند به بورس روی تروکانتر آسیب زده و بدنبال آن بورس ملتهب شود
- سایش مکرر بورس. اگر تاندون عضلات گلوتئال با فشار زیادی روی برجستگی تروکانتر حرکت کنند سایش زیاد بین این دو موجب آسیب بورس و در نتیجه التهاب آن میشود و این التهاب موجب درد میشود. هر بار که بیمار راه میرود فشار بیشتری به این بورس ملتهب وارد شده و درد بیشتر میشود.
- سفتی و کوتاهی عضله TFL (تنسور فاسیا لاتا). یکی دیگر از علل بورسیت است چون از روی بورس عبور می کند
- ضعیف بودن عضلات گلوتئال
- یکی نبودن طول اندام های تحتانی (LLD)
- دویدن روی زمین های شیبدار
- بدنبال عمل جراحی تعویض مفصل. جراحی تعویض مفصل با تغییر در بیومکانیک لگن ممکن است احتمال این سایش را افزایش دهد.
علت سایش هر چه باشد، در نهایت موجب التهاب بورس و در نتیجه بروز درد میشود.
علائم
مهمترین علامت بورسیت تروکانتر درد متناوب و مزمن در سطح خارجی لگن و ران است.
- درد معمولاً در حالات زیر بیشتر میشود:
شب ها در موقع خواب و وقتی فرد روی طرف مبتلای لگن میخوابد، وقتی که فرد از روی صندلی بلند شده و می- ایستد، نشستن روی مبل گود یا صندلی ماشین، راهپیمایی بمدت طولانی، بالا رفتن از پله، چمباتمه زدن و دویدن.
تشخیص
بر اساس شرح حال و معاینه می باشد.
معمولا درد در لمس ناحیه تروکانتر بزرگ، بارز است و حداقل با یکی از موارد زیر همراه است:
انتشار درد به خارج ران، درد و محدودیت در دور یا بلند کردن پا از بغل و بروز درد شدید در حالتی که ران به خارج و بغل چرخانده شود (FABER test).
در صورت نیاز ممکن است اقدامات تصویربرداری لازم باشند.
درمان
درمان این بیماری بصورت غیرجراحی است.
- مرحله حاد: ماساژ یخ، استراحت و دارودرمانی می باشند.
- فاز مزمن (توانبخشی درمان)
ورزش درمانی بصورت تقویت عضلات ضعیف و کشش عضلات کوتاه شده می باشد. طب سوزنی، فیزیوتراپی و لیزرتراپی.
تزریق موضعی داروی استروئید (کورتون) در محل بورس، درمان مناسبی است که فقط بایستی توسط پزشک متخصص انجام گیرد.
در موارد درد و التهاب مزمن، پرولوتراپی گزینه درمانی مناسبی است.
به ندرت در درمان این ضایعه، به جراحی نیاز می شود.
مطالب مرتبط:
بیماریهای لگن و ران (کلیک کنید)