تشخیص MS
شایعترین شکل بروز MS عود علایم مختلف عصبی (نورولوژیک) در طول زمان است. علایم شایع در مقاله قبلی بحث شد (کلیک کنید).
برای تشخیص MS نیاز به وجود علایم و نشانه ها در زمان و محل متفاوت یا وجود علایم پیشرونده همراه مدرک مورد تایید درگیری میلین در پاراکلینیک مثل MRI، CSF و EP.
تشخیص MS ابتدا براساس رد علل دیگر مثل بیماریهای روماتیسمی، عروقی و عصبی است. سپس معمول ترین راه بر اساس معیارهای مک دونالد (۲۰۱۰ Revised McDonald Diagnostic Criteria) می باشد که اغلب هر ۵ سال یکبار کاملتر می گردد.
MRI، مهمترین ابزار پاراکلینیکی برای تشخیص و نظارت بر دوره بیماری می باشد. یافته های موجود در MRI بسته به محل، زمان، دوره بیماری و همچنین استفاده از ماده حاجب، تکنیک های جدید همراه متفاوت خواهد بود و پزشک متخصص بر اساس تجربه خود آن ها را درخواست و سپس تفسیر خواهد کرد.
توجه: میزان درگیری MRI مغز با میزان بروز ناتوانی ها در فرد ارتباطی قابل توجهی ندارد. MRI با درگیری زیاد ممکن است علایم بسیار ناچیزی ایجاد بکند و بالعکس٫
توجه: تکنیک های دیگری که فعلا در حد تحقیق ولی مفید در تشخیص میزان آسیب آکسون و پیش آگهی ناتوانی هستند شامل BPF، MTR، DTI و MRS می باشند.
الکترودیاگنوز اعصاب مرکزی (Evoked Potentials)
یک نوع نوارعصب به حساب می آید که در آن فیزیاتریست یا نورولوژیست با تحریک اعصاب محیطی پاسخ های آن را از مغز (CNS) ثبت می کنند. کاربردی ترین نوع آن در MS، نوع بصری یا VEP می باشد (بررسی اعصاب بینایی). انواع دیگر مثل SSEP (حس پوست اندامها) و BAEP (شنوایی) می باشند.
امروزه در کلیه بیماران مشکوک به MS، تست VEP برای تایید تشخیص استفاده می شود ولی برای مونیتورینگ، بررسی پاسخ به درمان و پیش آگهی کمتر کاربردی هستند.
OCT
تکنیک جدیدی است که عکس هایی از داخل چشم و لایه های شبکیه به ما می دهد و امکان تشخیص نوریت اپتیک را قبل از بروز علایم (ساب کلینیکال) فراهم می کند.
بررسی مایع مغزی-نخاعی (Lumbar puncture and CSF analysis)
امروزه به علت پیشرفت در تصویربرداری، استفاده از مایع نخاعی به علت تهاجمی بودن رو به کاهش است. یافتن OCB و افزایش IgG در CSF به نفع تشخیص MS می باشد ولی اختصاصی این بیماری نیست و ممکن است در بیماریهای دیگر نیز دیده شوند. استفاده از این تست بیشتر در مواردی که بیماری آتیپیک است و VEP و MRI نرمال هستند انجام می گردد.
توجه: اتفاقی که در حال حاضر بسیار شایع شده است چسباندن "مارک MS" بر روی بسیاری از بیمارانیست که MS آنها قطعی نشده است. در نتیجه این اتفاق، "در فاز درمانی توانبخشی بعضی از این بیماران" متوجه تشخیص نادرست یا عجولانه همکاران می شویم.
مطالب مرتبط:
توانبخشی در MS