سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS یا Complex Regional Pain Syndrome)
CRPS یک بیماری دردناک است که معمولا در یک اندام و بدنبال آسیب اعصاب اتونوم بوجود می آید. نوع درد معمولا مختلط (mixed NP & NNP)، پایدار، بصورت سوزشی و عمقی، شدید و همراه با ادم اندام و تغییرات رنگ پوست است. در صورت عدم درمان، درد مزمن، لاغری عضلات و پوست بهمراه ریزش ناخن و مو و شاید درگیری اندام سمت مقابل ظاهر می گردد. این سندرم معمولا بدنبال بی حرکتی، تروما (صدمه) و یا اتفاق مضر مثل سوختگی و نوروپاتی دیابتی بروز می کند.
- CRPS به دو گروه تقسیم می شود:
I) بدون آسیب عصب محیطی شناخته شده
II) با آسیب عصب محیطی
- انجمن بین المللی درد، "چهار معیار" لازم برای تشخیص بیماری تعیین کرده است:
۱- بروز واقعه آسیب زا قبل از بروز CRPS
2- "درد یا اختلال حسی خودبخودی" که در محدود یک عصب خاص، نباشد
۳- وجود تورم، تغییرات دمای پوستی و تعریق، ضعف و لاغری (دیستروفی) عضلات
۴- رد علل دیگر
نام های دیگر این بیماری "آتروفی سودک" (Sudeck atrophy)، "سندرم شانه–دست" (shoulder-hand syndrome) و "دیستروفی رفلکسی سمپاتیکی" (RSD) هستند.
علایم
مراحل پیشرفت CRPS
مرحله اول یا حاد: درد شدید، تورم گوده گذار، قرمزی، گرما، افزایش رشد مو و ناخن، تعریق بیشتر.
مرحله دوم: ادامه درد با شدت کمتر، تورم گوشتالو و سفت، ضخیم شدگی بافت اطراف مفاصل، رنگ پریدگی یا کبودی پوست، سردی، تعریق و پوکی استخوان.
مرحله سوم: رنگ پریدگی، خشکی و سردی پوست، آتروفی و لاغری بافت نرم (عضله و بافت زیرجلدی)، سفتی مفاصل، پوکی استخوان (استئوپروز) پیشرفته، اختلالات خلق مثل افسردگی، اضطراب و اختلال خواب.
تشخیص
بر اساس شرح حال و معاینه بالینی است.
باید علل زمینه ای مختلف توسط آزمایشات گوناگون، نوار عصب و عضله، تصویربرداری و اسکن استخوان رد شوند.
درمان
در مرحله حاد، باید بسرعت درد را با درمان های دارویی مختلف خوراکی و موضعی کاهش دهیم.
درمان های دیگر شامل حمام کنتراست (contrast bath)، آینه درمانی، ارتوز فشاری، فیزیوتراپی، حمام پارافین، TENS.
در صورت عدم پاسخ به درمان های غیرتهاجمی، بلوک های سمپاتیک (sympathetic blocks)، تحریک های نخاعی (spinal cord stimulation) و در نهایت اقدام جراحی (سمپاتکتومی) قابل انجام هستند.
برای CRPS مزمن (chronic pain syndrome)، فیزیوتراپی، کاردرمانی، درمان دارویی، مشاوره روانپزشکی جهت اصلاح اختلال خواب، افسردگی و اضطراب احتمالی همراه مفید هستند. در صورت عدم پاسخ، درمان جراحی (dorsal root entry zone ablation) توصیه می گردد.
بیماری های مرتبط: کلیک کنید