به کدام "تخصص" برای بیماری خود مراجعه کنیم؟
شاید سؤالی که ذهن اکثر بیماران و خانواده هایشان را درگیر می کند این است که در صورت داشتن شکایاتی مثل درد در سر، عضلات، قفسه سینه، ستون فقرات و مفاصل، احساس خستگی، ضعف، اختلال در راه رفتن، گزگز و مورمور، خواب رفتگی و سوزش، احساس اضطراب و افسردگی باید به کدام تخصص (پزشک متخصص) مراجعه کنند.
- "انتخاب صحیح پزشک" باعث خواهد شد تا بیماران با "صرف حداقل انرژی، هزینه و زمان"، به تشخیص و درمان مناسب دست یابند.
کلا تخصص های پزشکی به دو دسته کلی جراحی و غیرجراحی تقسیم می شوند، در بعضی موارد همپوشانی بین تخصص ها بیماران را در انتخاب پزشکشان دچار مشکل می کند. برای مثال فردی که دچار مشکل "چشمی" یا "زنان" می شود می داند که بترتیب باید به متخصصین "جراح چشم" و "جراح زنان" مراجعه کند ولی فردی که "سوزش ادرار" دارد می تواند به هر یک از متخصصین "عفونی" (غیرجراح) یا "اورولوژیست" (جراح مجاری ادراری) رجوع کند، در این موارد است که انتخاب شاید کمی سخت بنظر برسد.
در این ۳۰ سال اخیر به علت پیشرفت علم پزشکی و ایجاد تخصص های بیشتر در جهان، این مشکلات در زمینه "بیماری های اسکلتی-عضلانی-عصبی" بیشترین دغدغه را به همراه دارند. جهت تفهیم هر چه بیشتر، توضیحاتی در مورد علایم و چند تخصصی که با هم همپوشانی بیشتری دارند ارائه می گردد.
توجه: بصورت آکادمیک و علمی، اکثرا مراجعه به متخصصین "غیرجراح" در قدم اول توصیه می گردد، چون با شرح حال، معاینه و اقدامات تشخیصی لازم، سعی در رفع مشکل بیمار بصورت "غیرجراحی و بدون نیاز به اقدامات تهاجمی" می کنند و در صورت نیاز به مشاوره جراحی، بیماران را به همکاران جراح ارجاع می دهند.
درد
ستون فقرات:
- بدنبال تروما (ضربه) ← قدم اول ترجیحا متخصص "جراحی مغز و اعصاب" یا "جراحی ارتوپدی" (در صورت کم بودن احتمال شکستگی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز مناسب می باشد)
- بدون سابقه ضربه (تصادف یا افتادن) ← قدم اول ترجیحا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ بیماران می توانند به متخصص جراحی مغز و اعصاب نیز مراجعه کنند.
سر:
- بدنبال تروما ← قدم اول ترجیحا متخصص "جراحی مغز و اعصاب"
- بدون سابقه ضربه (تصادف یا افتادن) ← قدم اول ترجیحا "متخصص مغز و اعصاب"/ دیگر گزینه ها متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی" و جراحی مغز و اعصاب می باشند.
اندامها:
- بدنبال تروما ← قدم اول ترجیحا متخصص "جراحی ارتوپدی" (در صورت کم بودن احتمال شکستگی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز مناسب می باشد)
- بدون سابقه ضربه (تصادف یا افتادن) ← قدم اول ترجیحا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ گزینه بعدی متخصص جراح ارتوپدی می باشد.
قفسه سینه:
- قدم اول متخصص "قلب و عروق"/ در صورت رد بیماری قلبی: متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"
اختلال در راه رفتن
- قدم اول ترجیحا متخصص "مغز و اعصاب" یا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ دیگر گزینه ها متخصص جراحی مغز و اعصاب و ارتوپد می باشند.
احساس ضعف و بیحالی
- قدم اول ترجیحا متخصص "داخلی"/ دیگر گزینه ها متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و متخصص مغز و اعصاب می باشند.
گزگز، مورمور و خواب رفتگی اندام ها
- متخصص "مغز و اعصاب" یا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"
تورم
مفاصل
- قدم اول ترجیحا متخصص "روماتولوژی" یا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ گزینه بعدی می تواند متخصص ارتوپدی باشد.
اندام ها
- قدم اول ترجیحا متخصص "داخلی" یا "قلب و عروق"/ گزینه بعدی می تواند متخصص جراح عمومی باشد.
صدمات ورزشی
- قدم اول ترجیحا متخصص "طب ورزش" و یا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ گزینه بعدی می تواند متخصص ارتوپدی باشد.
بدشکلی (دفورمیتی) بدن
ستون فقرات
- قدم اول ترجیحا متخصص "جراحی مغز و اعصاب" یا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ دیگر گزینه، جراحی ارتوپدی می باشد.
اندام ها
- قدم اول ترجیحا متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی"/ دیگر گزینه، متخصص جراحی ارتوپدی می باشد.
احساس اضطراب و افسردگی
- متخصص "روانپزشکی" (توجه: بسیاری از بیماران به غلط به متخصص مغز و اعصاب مراجعه می کنند)/ البته در بیمارانی که از بیماری مزمن رنج می برند و تحت نظر متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی" هستند معمولا توسط این متخصصین مشاوره های روانکاوی می شوند.
تغذیه
قدم اول "کارشناس تغذیه"/ گزینه بعدی متخصص "طب ورزش" می باشد.
توجه: همه بیماران جهت کلیه مشکلات و بیماری های مزمن و طولانی مدت خود (مغزی، نخاعی، عضلانی و مفصلی، حرکتی، قلبی و عروقی، گوارشی، ادراری، جنسی، کانسر و ...) نیاز به "توانبخشی" دارند و مراجعه به متخصص "طب فیزیکی و توانبخشی" جهت بررسی کامل و طراحی پروتکل مناسب جهت درمان در تیم توانبخشی، توصیه می گردد.
مطالب مرتبط: